ต้นทุนส่วนที่แตกต่าง ต้นทุน เสียโอกาส และ ต้นทุนจม?

ต้นทุน

“ต้นทุน” (Cost) ในบัญชีและการเงินคือจำนวนเงินที่ต้องใช้ในการผลิตหรือจัดหาสินค้าหรือบริการ หรือในกรณีอื่น ๆ มาเป็นผลิตภัณฑ์หรือบริการนั้นเอง การคำนวณต้นทุนเป็นขั้นตอนสำคัญในการวางแผนธุรกิจ การตัดสินใจในการกำหนดราคาสินค้าหรือบริการ และการวิเคราะห์ประสิทธิภาพทางการเงินขององค์กร

ต้นทุนสามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภท โดยทั่วไปแล้วมี 3 ประเภทหลัก คือ

1. ต้นทุนวัสดุและค่าแรง เป็นต้นทุนที่เกี่ยวข้องกับวัสดุที่ใช้ในการผลิตสินค้าหรือให้บริการ และค่าแรงที่จ่ายให้แก่คนงานที่มีส่วนร่วมในกระบวนการผลิตหรือการบริการ. ต้นทุนวัสดุและค่าแรงมักเป็นส่วนสำคัญในการคำนวณต้นทุนทั้งหมด

2. ต้นทุนค่าเสื่อมราคา เป็นต้นทุนที่เกี่ยวข้องกับการคิดค่าเสื่อมราคาของทรัพย์สินและอุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิตหรือให้บริการ. ค่าเสื่อมราคาเป็นวิธีในการแบ่งต้นทุนการใช้งานของทรัพย์สินในระยะเวลา

3. ต้นทุนค่าใช้จ่ายอื่น ๆ เป็นต้นทุนที่ไม่ใช่ต้นทุนวัสดุและค่าแรง หรือต้นทุนค่าเสื่อมราคา แต่เกี่ยวข้องกับค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการผลิตหรือให้บริการ เช่น ค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาอุปกรณ์ ค่าไฟฟ้า ค่าน้ำ ค่าใช้จ่ายในการจัดส่ง และค่าใช้จ่ายในการตลาด

การคำนวณต้นทุนเป็นสิ่งสำคัญในการบริหารจัดการธุรกิจ เพื่อให้สามารถตัดสินใจทางธุรกิจในเรื่องการกำหนดราคาสินค้าหรือบริการ การวางแผนงบประมาณ และการเตรียมการสำหรับการขยายกิจกรรมขององค์กรในอนาคต

ทางเลือกนั้นจะมีต้นทุนและผลประโยชน์ที่จะได้รับเกิดขึ้น

1.ต้นทุนส่วนที่แตกต่าง ในการตัดสินใจทางธุรกิจแต่ละทางเลือกนั้นจะมีต้นทุนและผลประโยชน์ที่จะได้รับเกิดขึ้น ดังนั้นในการตัดสินใจจึงต้องนำต้นทุนและผลประโยชน์ที่มีความแตกต่างในระหว่างทางเลือกมาพิจารณา โดยความแตกต่างของต้นทุนที่เกิดขึ้นในระหว่างทางเลือกเราเรียกว่า เป็นต้นทุนส่วนที่แตกต่าง ความแตกต่างในส่วนของรายได้ แต่ละทางเลือกนั้นเรียกว่า เป็นรายได้ส่วนที่แตกต่าง ต้นทุนส่วนที่แตกต่างนั้นเราสามารถที่จะพิจารณาลงไปได้ว่า เป็นต้นทุนส่วนต่างที่เพิ่มขึ้น  เมื่อได้นำรายได้และต้นทุนของทางเลือกหนึ่งเปรียบเทียบกับทางเลือกอื่นๆแล้วพบว่า ธุรกิจมีต้นทุนที่ต้องจ่ายเพิ่มขึ้น หรือเมื่อเปรียบเทียบกับทางเลือกหนึ่งกับทางเลือกอื่นๆ แล้วพบว่า ต้นทุนที่ต้องจ่ายนั้นลดลง จะเรียกได้ว่า เป็นต้นทุนส่วนต่างที่ลดลง

2.ต้นทุนเสียโอกาส ผลโยชน์หรือรายได้ที่ธุรกิจสูญเสียไป เมื่อปฏิเสธในอีกทางเลือกหนึ่ง ต้นทุนเสียโอกาสนี้เป็นต้นทุนที่ไม่มีการรับหรือจ่ายเงินจริง จึงไม่มีการนำไปบันทึกทางการบัญชี แต่เป็นต้นทุนที่ผู้บริหารจะต้องนำมาใช้เพื่อประกอบการตัดสินใจพิจารณาเลือกในทางเลือกต่างๆ ที่มีอยู่ ซึ่งทำให้เมื่อพิจารณาถึงผลประโยชน์ที่จะได้รับสุทธิแล้วธุรกิจจะได้รับผลประโยขน์สูงสุด

3.ต้นทุนจม ต้นทุนที่เกิดขึ้นแล้วในอดีต ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ในช่วงระยะเวลาหนึ่ง และเป็นต้นทุนที่ไม่มีความแตกต่างระหว่างทางเลือกต่างๆที่เกิดขึ้น ดังนั้นต้นทุนจมจึงเป็นต้นทุนที่ไม่มีผลต่อการตัดสินใจ