2 ส่วน เหตุผลที่ต้องใช้สมุดบัญชีขั้นต้นและขั้นปลาย

          การบัญชีการเงิน เป็นการจัดทำบัญชีและการรายงานทางการเงินของกิจการที่มีการจัดทำภายใต้กฎเกณฑ์หลักการบัญชีที่รองรับทั่วไปตามมาตรฐานบัญชี ให้กับผู้ใช้งบการเงินภายนอกกิจการ  ทั้งนี้ก็เพื่อใช้ประกอบการวางแผน ควบคุม และใช้ในการตัดสินใจในการดำเนินการต่างๆ ได้เร็วขึ้น  และทุกบริษัทหรือหน่วยงานต่างๆ ก็ต้องมีการบันทึกการทำบัญชีแน่นอน ซึ่งรายการบัญชีที่เกิดขึ้น เมื่อผ่านการวิเคราะห์แล้วก็จะนำมาทำการบันทึกรายการใน สมุดบัญชีที่ใช้ในการจัดทำบัญชี โดยจะแบ่งเป็นสองประเภทใหญ่ ๆ คือ สมุดบัญชีขั้นต้นและสมุดบัญชีขั้นปลาย สมุดบัญชีขั้นต้น สมุดบัญชีขั้นต้น (Book of Original Entry) หรือสมุดบันทึกรายการขั้นต้น ถือได้ว่าเป็นสมุดที่ใช้ในการบันทึกรายการการทำบัญชีเบื้องต้น

และเมื่อมีรายการบัญชีเกิดขึ้น ก็จะต้องทำให้ผู้จัดทำบัญชีทำการวิเคราะห์รายการนั้นว่าจะมีผล กระทบต่อสินทรัพย์ หนี้สิน หรือส่วนของเจ้าของอย่างไร  และต้องเดบิต หรือเครดิตบัญชีใด แล้วจึงนำทำการบันทึกรายการในสมุดบัญชีขั้นต้น โดยการบันทึกบัญชีนั้น จะต้องมีการเรียงลำดับวันที่ก่อนและหลังตามเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นของรายการแต่ละบัญชีนั้น ๆ   โดยสมุดบัญชีขั้นต้นแบ่งออกเป็น  2  ส่วนใหญ่ ๆ  คือ

สมุดรายวันเฉพาะที่เป็นสมุดบัญชีขั้นต้นที่ใช้จดบัน ทึกรายการจากการทำบัญชีต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นเป็นประจำ หรือเกิดซ้ำ ๆ ในแต่ละวัน  อย่างรายการซื้อ-ขาย และรายการที่เกี่ยวกับการรับ – จ่ายเงินสด
สมุดรายวันเฉพาะของสมุดบัญชีขั้นต้น สมุดรายวันเฉพาะ ที่เป็นสมุดรายวันของสมุดบัญชีขั้นต้นนั้น จะมีสมุดรายวันรับเงินและสมุดรายวันจ่ายเงิน เพื่อใช้บันทึกรายการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการรับเงินที่เป็นเงินสดและเงินฝากธนาคาร

การทำบัญชีในบางครั้งอาจใช้สมุดเพียงเล่มเดียวในการบันทึกรายการไม่ว่าจะเป็นการรับเงิน หรือจ่ายเงินก็ได้ โดยเรียกว่า สมุดเงินสด  ส่วนสมุดรายวันซื้อ จะใช้สำหรับบันทึกรายการที่เกี่ยวกับการซื้อสินค้าเชื่อเท่านั้น  สำหรับสมุดรายวันขาย จะใช้บันทึกรายการที่เกี่ยวกับการขายสินค้าเท่านั้น  แต่หากมีการใช้สมุดรายวันส่งคืนและส่วนลด ก็จะใช้เพื่อเป็นการบันทึกรายการส่งคืนสินค้าที่เกิดขึ้นจากการซื้อเชื่อเท่านั้น  หากเป็นสมุดรายวันรับคืนและส่วนลด จะใช้สำหรับบันทึกรายการรับคืนสินค้า ที่เกิดจากการขายเชื่อเท่านั้น แต่สำหรับสมุดรายวันทั่วไป จะใช้บันทึกรายการทั่วไปที่ไม่สามารถบันทึกลงในสมุดรายวันเฉพาะได้  อย่างการทำรายการเปิดบัญชี  หรือรายการปรับปรุง ณ วันสิ้นสุดงวดบัญชี รวมทั้งรายการปิดบัญชี สมุดบัญชีขั้นปลาย สมุดบันทึกบัญชีแยกประเภท   หรือสมุดบัญชีขั้นปลาย เป็นสมุดบัญชีสำหรับใช้ในการจำแนกรายการบัญชีต่าง ๆ ที่บันทึกไว้ในห้องสมุดบัญชีขั้นต้น

ทั้งนี้ก็ให้เป็นหมวดหมู่เพื่อสร้างความสะดวกแก่การสรุปผลการดำเนินการและฐานะทางการเงินโดยสมุดบัญชีขั้นปลายได้แยกประเภทออกเป็น สมุดบัญชีแยกประเภททั่วไป ซึ่งเป็นสมุดบัญชีแยกประเภทเล่มหลักที่กิจ การจะต้องจัดทำ ประกอบด้วยบัญชีต่าง ๆ ตามผังบัญชีที่กำหนดไว้ หรือเรียกว่า บัญชีคุมยอด  ส่วนสมุดบัญชีแยกตามประเภทย่อยเป็นสมุดบัญชีแยกประเภท ที่เป็นการจัดทำขึ้นสำหรับแสดงรายละเอียดของบัญชีต่าง ๆ ที่ได้แสดงไว้ในสมุดบัญชีแยกประเภททั่วไป

47/103 ตำบลบางพูด อำเภอปากเกร็ด
จังหวัดนนทบุรี 11120
โทร.081-931-8341