รับทำบัญชี.COM | รูปแบบการควบรวมกิจการ มี 3 ประเภทข้อดีเสีย?

การควบรวมกิจการ

การควบรวมกิจการจะมีหลายรูปแบบ

                       การควบรวมกิจการ (Mergers) การควบรวมกิจการนั้น จริงๆแล้วก็คือการนำเอาการประกอบธุรกิจของบริษัทที่จะควบรวมมารวมเข้าด้วย กัน ซึ่งมักจะมีเรื่องของกฎหมายที่ซับซ้อน ภาษี และประเด็นเกี่ยวกับแรงผนึกทางธุรกิจ (Synergy) เข้ามาเกี่ยวข้องด้วยเสมอๆ ซึ่งถึงแม้ว่าการควบรวมกิจการจะมีหลายรูปแบบ เช่น ในลักษณะฉันมิตร (friendly) หรือ ในลักษณะที่เป็นปรปักษ์ (hostile) แต่โดยหลักๆแล้ว การควบรวมกิจการจะสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท คือ
– Horizontal merger เป็นการควบรวมกิจการของบริษัทที่ประกอบธุรกิจเหมือนๆกัน หรืออยู่ในอุตสาหกรรมเดียวกัน ดังนั้น ลักษณะการดำเนินธุรกิจของบริษัทใหม่ที่เกิดขึ้นจากการควบรวมก็จะค่อนข้าง คล้ายคลึงกับก่อนการควบรวม – Vertical merger เป็นการควบรวมกิจการระหว่างบริษัทใดบริษัทหนึ่งกับ distributor ของบริษัทนั้นๆ (Forward integration) หรือการควบรวมระหว่างบริษัทใดบริษัทหนึ่งกับ supplier ของบริษัทนั้นๆ (Backward integration)
– Conglomerate merger เป็นการควบรวมกิจการระหว่างบริษัทที่ประกอบธุรกิจที่ไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกัน เลยโดยสิ้นเชิง ด้วยเหตุนี้ การควบรวมในลักษณะนี้ จึงเป็นที่คาดกันว่าจะก่อให้เกิด synergy น้อยมากหรืออาจไม่มีเลย ทั้งนี้ เหตุผลของการควบรวมกิจการนั้น ก็จะมีทั้งที่สมเหตุสมผล และที่ไม่เป็นสาระในแง่ของเศรษฐศาสตร์ ซึ่งตัวอย่างของเหตุผลที่เป็นสาระ และที่ไม่เป็นสาระ มีดังต่อไปนี้
– เหตุผลที่เป็นสาระ
ยกตัวอย่างเช่น
1) การประหยัดต่อขนาด (economies of scale)
2) การเพิ่มประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจจากการควบรวมกิจการกับ supplier หรือ distributor เนื่องจากการประสานงานที่มีมากขึ้นและลดการพึ่งพา supplier และ distributor ภายนอก และ
3) แรงผนึกทางธุรกิจ (Synergy) ซึ่งหมายถึงการที่ผลรวมของการควบรวมกิจการมีมูลค่ามากกว่าแต่ละส่วนรวมกัน โดยที่จะรวมไปถึงกรณีที่แต่ละบริษัทมีสิ่งที่เป็นที่ต้องการของอีกฝ่ายหนึ่ง และการควบรวมทำได้ง่ายและก่อให้เกิดประโยชน์มากกว่าการพัฒนาสิ่งที่ขาดขึ้น มาเอง
– เหตุผลที่ไม่เป็นสาระ มีตัวอย่างหลักๆ ก็คือ การที่ผู้บริหารกล่าวอ้างถึงการกระจายความเสี่ยงของรายได้และกระแสเงินสดของ บริษัท ซึ่งการกระจายความเสี่ยงอาจจะเป็นผลดีกับตัวบริษัท แต่มิใช่สำหรับนักลงทุน เนื่องจากนักลงทุนสามารถกระจายความเสี่ยงได้เองด้วยต้นทุนที่ต่ำกว่าและ ง่ายกว่า โดยการลงทุนในบริษัทที่ประกอบธุรกิจต่างๆกันที่มีอยู่มากมายในตลาด จากที่ผ่านๆมา การควบรวมกิจการมีทั้งที่ประสบความสำเร็จหรือล้มเหลว และมีทั้งที่สร้างมูลค่าเพิ่มหรือทำลายมูลค่า ซึ่งโดยหลักการแล้ว การควบรวมกิจการที่สมเหตุสมผลก็น่าที่จะส่งผลบวกกับราคาหุ้น และในทางกลับกัน การควบรวมที่ทำลายมูลค่าก็จะส่งผลลบ ถึงแม้ว่าในบางครั้งมันจะมิได้เป็นเช่นนั้น แต่ในระยะยาวแล้วการบิดเบือนของราคาก็ควรที่จะเบนกลับมาสู่มูลค่าที่ควรจะ เป็น ดังนั้น ผู้ลงทุนทั้งหลายจึงควรวิเคราะห์ให้ดีว่าการควบรวมกิจการนั้นๆชอบด้วยเหตุผล และเป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มจริงหรือไม่